Is jouw hond bang voor harde geluiden? Help hem de feestdagen door te komen.

Een vaak terugkerende bezorgdheid als hondeneigenaars mijn hulp inschakelen is de volgende:
“Help, mijn hond is bang voor harde geluiden.”

Hierbij gaat het vaak om angsten voor harde geluiden zoals onweer, vuurwerk, geweerschoten, .. Nu dat de feestdagen er opnieuw zitten aankomen, is het belangrijk hier wederom bij stil te staan.

First of all … sinds mei 2019 zijn er strengere regels als het gaat over het afschieten van vuurwerk. In heel Vlaanderen geldt er een streng verbod op vuurwerk, tenzij er explicitiet toestemming is gegeven door het gemeentebestuur. Voor veel dieren zijn de feestdagen een zeer stresserende periode. Elk jaar opnieuw zijn er tal van dieren die op de vlucht slaan door de harde knallen en lichtflitsen van het vuurwerk.

Maar wat kan je doen als eigenaar indien er in jouw gemeente wel nog vuurwerk mag worden afgestoken?

Waarom reageert mijn hond (angstig) bij het horen van harde geluiden?

Het (defensief) reageren op een plotse, harde prikkel is eigenlijk normaal gedrag dat je hond vertoont. Hierbij reageert hij instinctief op een voor hem bedreigende prikkel, bv. onweer, vuurwerk, overvliegende straaljager, .. Deze defensieve reactie uit zich in een ‘fight – flight – freeze’ respons. Afhankelijk van een aantal factoren (o.a. traumatische ervaringen, genetische voorbestemdheid, leerprocessen, ..) zal hij al dan niet sneller kiezen voor het inzetten van een flight respons.

Wanneer je er over nadenkt is het logisch dat al deze geluiden een bepaalde defensieve respons oproepen bij je hond. Als honden in het wild leven en ongevoelig zouden zijn voor plotse prikkels, zouden ze een groot risico lopen om verwond (of zelfs gedood) te worden. Deze defensieve repons gebeurt reflexmatig en draagt dus bij tot zijn of haar overlevingsinstinct.

Daarnaast ervaart je hond de leefwereld op een hele andere manier dan wij mensen (Leer er HIER alles over). Het gehoor van onze honden is een stuk gevoeliger dan ons eigen gehoor. Het hoorbereik van de hond ligt tussen 15 tot 65.000 HZ (bij mensen is dit tussen 20 HZ tot 20.000 HZ). Het meest gevoelige zijn honden voor geluiden met een bereik tussen 500 tot 16.000 HZ (bij mensen is dit tussen 2.000 tot 4.000 HZ). Van zodra een geluid meer dan 95 db beslaat, heeft het de geluidsgrens van je hond bereikt. Alles boven deze grens wordt als pijnlijk ervaren door je hond. (mens = 70 db)

Om die reden is het dus niet raar dat vuurwerk, onweer, geweerschoten, .. een defensieve respons oproept bij je hond. Deze liggen namelijk allen boven zijn 95 db (pijn)grens:

• Vuurwerk: 70 – 179 db
• Onweer (donderslag): 130 db
• Geweerschot: 130 – 170 db
• Straaljager (300m hoogte): 100 db

Pijn als (mede)oorzaak voor een geluidenfobie

Gedragswetenschapper Daniel Mills heeft in 2015 het verband onderzocht tussen een geluidenfobie en (chronische) pijn bij honden, bv. artrose, reuma, heupdysplasie, .. Hierbij heeft hij geconcludeerd dat pijn in vele gevallen bijdraagt tot het ontstaan/versterken van een geluidenfobie bij honden.

Door het schrikken van een hard en/of plots geluid verstijft een hond. Hierdoor ontstaat er extra druk op de spieren en gewrichten, waardoor er meer pijn wordt ervaren. Om die reden kan er een associatie ontstaan tussen het harde geluid en de extra pijn die hij ervaart. Hierdoor zal hij de volgende keer zijn defensieve respons versterken en (mogelijk) een geluidenfobie ontwikkelen.

Het is dan ook enorm belangrijk om een hond met een geluidenfobie, op regelmatig basis te onderwerpen aan medische controle bij de dierenarts.

Je hond helpen de feestdagen door te komen

Heb jij een hond die angstig is voor vuurwerk of andere geluiden? Jij als baasje kunt al een aantal dingen doen om hem rustiger de feestdagen te laten doorkomen.

Management

Helaas is dit niet altijd haalbaar … maar waar vier je de feestdagen? Is dit op een locatie waar er doorgaans veel vuurwerk wordt afgestoken? Je kan in dat geval kiezen om de feestdagen elders door te brengen samen met je hond. Dit is in vele gevallen opzich al een oplossing voor deze stressvolle feestdagen samen door te komen.

Als bovenstaande niet haalbaar blijkt, kan je gebruik maken van speciale gehoorbeschermers voor honden. Leer je hond hier uiteraard TIJDIG aan wennen, anders zal hij door het dragen van de gehoorbeschermers zelf al angstig worden. Dit willen we uiteraard niet!

Trek gordijnen, rolluiken, deuren, .. dicht zodat je hond het vuurwerk al minder hoort en de lichtflitsen niet kan zien. Een rustige achtergrondmuziek opzetten helpt hierbij ook steeds.

De avondwandeling plan je best vroeg genoeg in de avond. Hierdoor voorkom je dat jullie nog moeten gaan wandelen op een uur dat er in de buurt al vuurwerk wordt afgestoken. Indien er overdag zelfs al vuurwerk wordt afgestoken, kan je beter de wandeling gewoon overslaan. Beperk het buitenkomen die dag dan tot het doen van zijn behoeften in de tuin.

Steun

Geef steun aan je hond bij een angstreactie, je maakt hierdoor de angst NIET groter!
Steun bieden kan d.m.v. aanraking als je hond bij je komt zitten/liggen. Je kan ook steun bieden door op een rustige manier, met een rustige stemtoon hem te kalmeren met woorden.

Ga een angstreactie NOOIT corrigeren, noch met woorden noch met fysieke correcties.

Voldoende afleiding

Zorg voor voldoende afleiding tijdens de avond voor je hond. Zeker tussen de uren dat het meeste vuurwerk wordt afgeschoten (bv. oudejaarsavond tussen 22h – 01h), mag je je hond extra verwennen met allerlei lekkers. Een gevulde Kong, een kauwbeen, .. kan wonderen doen in combinatie met de andere maatregelen.

Veilige plaats

Een basisbehoeften van je hond is het hebben van een veilige plaats. Bv. bench, binnenren, mand, .. Deze kan je dan met de feestdagen extra gaan isoleren, prikkelarm maken m.b.v. een deken over de bench te hangen, ..

Als de hond zich in zijn veilige plaats bevindt, wordt hij NIET aangehaald! Dit wordt pas gedaan als de hond op eigen initiatief zijn ‘veilige plaats’ verlaat.

Je eigen gedrag

Kijk eens naar jezelf .. Het gedrag dat jij stelt tijdens vuurwerk, onweer, .. weerspiegelt zich voor een deel op je hond. Als je zelf opgejaagd bent omdat ze vuurwerk aan het afsteken zijn, is de kans groot dat ook je hond hierdoor extra stress ervaart. Ondanks je eigen frustratie, probeer toch je kalmte te bewaren en je focus te behouden op je hond. Je zal er hopelijk beide rustiger door worden.

Probeer daarnaast de lichaamstaal van je hond te lezen en begrijpen. Hierdoor kan je beter inschatten als hij te veel stress ervaart en hij je steun nodig heeft.

Herstel ondersteunen

Er zijn honden die na het vertonen van hun defensieve response al redelijk snel zullen herstellen. Ze zijn uiteraard alert, mogelijk in combinatie met het vertonen van bepaalde stress- of kalmerende signalen, maar komen nadien weer gauw tot rust.

Als je hond niet herstelt van zijn defensieve response en hij ineengedoken blijft zitten op zijn ‘schuilplaats’, is het belangrijk om hem niet te dwingen deze plaats te verlaten. Geef hem de nodige steun (van op afstand!), stel hem gerust en vraag of hij terug naar je wilt komen.

Blijft hij zitten? Laat hem dan zitten tot hij op eigen tempo deze ‘schuilplaats’ verlaat.

Ga hem niet lokken met snoepjes of proberen aan te halen (strelen, knuffelen, ..). Een hond die benadert wordt tijdens een dergelijke angstrespons kan uitvallen of bijten!

Ondersteunende medicatie

Heb je een hond die volledig in paniek slaat door het vuurwerk tijdens de feestdagen?
Dan ga je hem helaas dit jaar niet meer van deze extreme angst kunnen afhelpen (het trainen van je hond in het overwinnen van deze angsten vergt namelijk heel wat tijd ..)

In dergelijke gevallen kan je je hond ondersteuning bieden d.m.v. angstmedicatie of bepaalde aromatherapiën. Schakel hiervoor steeds de hulp in van je eigen dierenarts of een gespecialiseerde gedragsdierenarts, deze zal je kunnen bijstaan met het nodige advies!

Vraag om hulp..

Als je een hond hebt die een geluidenfobie heeft ontwikkeld, is het belangrijk te beseffen dat je hond hier bij elke confrontatie enorm van afziet. Iedereen kent wel mensen die een fobie hebben voor bv. spinnen, hoogtes, ..

Hoe denk je dat deze mensen zich voelen telkens zij geconfronteerd worden met hun fobie?

Een fobie ontstaat vaak als gevolg van een emotionele reactie van een individu op een bepaalde prikkel. Deze gaan helaas nooit vanzelf weer weg, ook niet als je vaak genoeg wordt geconfronteerd met je fobie. Vraag maar eens aan iemand met een spinnenfobie .. diens fobie gaat niet over als hij of zij 1.000x in een kamer vol met spinnen wordt gezet. Toch?

Vraag daarom hulp aan een professionele gedragsdeskundige bij het aanpakken van de geluidenfobie van je hond. Samen kunnen jullie werken aan de fobieën en het daarbij horende welzijn van je hond.