Waarom vertoont mijn hond dit gedrag? - Kwispelheide: Hondentherapie

Heb je al eens gedacht aan pijn?

Als gedragstherapeut worden we dagelijks geconfronteerd met eigenaars die moeilijkheden ondervinden in de relatie met hun hond. Vol goede moed gaan ze op zoek naar verklaringen voor het probleemgedrag. Antwoorden zoekende op die ene belangrijke vraag: “Waarom vertoont mijn hond dit gedrag (plots)?”. Herkenbaar?

Je zal dan wellicht in je eigen zoektocht al gemerkt hebben dat het antwoord op deze vraag niet zo eenvoudig te geven is. Het is namelijk een vraag waarop er nooit een eenduidig antwoord kan worden geformuleerd. Het gedrag van je hond is namelijk het gevolg van verschillende factoren. Voor iedere hond individueel beïnvloed door biologische factoren (genetica, leeftijd, persoonlijkheid,…) en omgevingsfactoren (leefwereld, relatie met eigenaar(s),…). Hetgeen een hond aan de buitenwereld toont (bv. weglopen, opspringen, grommen of bijten) is enkel een uiting van hetgeen er zich op dat moment in de interne wereld van je hond afspeelt.

Maar wat is dat dan, die interne wereld?

Dat zijn alle zaken die zich binnen in het lichaam van de hond afspelen. Alle factoren die dus onzichtbaar zijn voor ons in de buitenwereld, zoals hormonen, emoties, stress,… Maar er is één element vanuit de interne wereld waarvan we de impact op het gedrag onderschatten: heb je al eens gedacht aan de invloed van pijn op het gedrag van een hond?

Niet de eerste reflex… onterecht zo blijkt!

Het is meestal niet de eerste reflex die we als begeleider hebben op het moment dat er bepaalde zaken moeilijk lopen. Toch heeft onderzoek aangetoond dat lichamelijk ongemak en/of pijn in maar liefst 80% van de gevallen een rol speelt bij honden met “gedragsproblemen”.

Dat betekent dat niet minder dan 8 op de 10 honden met gedragsproblemen te kampen heeft met één of meerdere vormen van lichamelijk ongemak.

Als eigenaar zijn we ons dan ook niet altijd bewust van het feit dat onze hond ergens pijn ervaart. En dat op zich moet ons niet verwonderen.

Honden stellen namelijk van nature alles in het werk om een lichamelijk ongemak te verdoezelen. Naar hun directe leefomgeving zullen honden het dus steeds doen lijken alsof er niets aan de hand is. Hierdoor lijkt het in vele gevallen dat ze in goede gezondheid verkeren. Uiteraard kan dit enkel naar mate het ongemak dit toelaat. Bij zware verwondingen zullen ze uiteraard niet in staat zijn om dit te verbergen voor hun directe omgeving. Maar waarom doen honden dit dan?

Het natuurlijk instinct neemt het over

Het natuurlijke instinct om pijn of ongemak te maskeren hebben honden geërfd van hun voorouders, de wolf. Deze voorouders hadden er in hun tijd namelijk alle baat bij om gezond en sterk te lijken binnen de sociale groep waarin ze leefden. Verzwakte of gewonde individuen die leven in de vrije natuur en deel uitmaken van een roedel, zijn namelijk een gevaar voor de overlevingskans van de volledige roedel. Hierdoor worden de gewonde leden vaak verstoten of zelfs gedood door de andere leden van de roedel.

Het verbergen van lichamelijke ongemakken is om die reden nog steeds zeer sterk ingebakken in het natuurlijke gedrag van onze honden. Ze doen dit vanuit de instinctieve drang om hun overlevingskans binnen een sociale groep te maximaliseren. Maar dat betekent dus niet dat er geen onderliggende problemen aanwezig kunnen zijn bij je hond!

Pijn in de praktijk

Onlangs had ik het genoegen om aan de slag te gaan met zeer toegewijde eigenaars in de begeleiding van hun lieftallige hond. Het ging hier over een 2-jarige hond, die vanaf het begin steeds zijn enthousiaste en speelse zelve was. Er was op dat moment geen enkel signaal aanwezig dat kon wijzen op de aanwezigheid van pijn. We zijn op dat moment gestart met de uitdagingen die er toen speelden binnen dit gezin.

Tot er plots doorheen het traject een extra uitdaging ontstond. Het aandoen van het harnas om te gaan wandelen was sinds kort een gevecht geworden, ondanks het feit dat hij supergraag ging wandelen. Door het vermoeden dat er pijn kon meespelen in deze plotse gedragsverandering, hebben we de eigenaars het advies gegeven om een controle te laten uitvoeren bij hun eerstelijnsdierenarts. Uit deze algemene controle werd er niet direct iets gevonden dat het gedrag t.o.v. het harnas kon verklaren. Toch zei ons “gut feeling” dat er meer aan de hand was. Om die reden hebben we hen voor een diepgaander onderzoek doorverwezen naar een osteopaat (Ja, dit bestaat zeker en vast ook voor honden).

Na het bezoek aan de osteopaat kregen we al snel bevestiging van ons vermoeden. De diagnose was een gedraaide rib én twee geknelde spieren. Het ongemak zich exact op de plek waar het harnas ruste op het lichaam van de hond.

Onderschat nooit de impact van pijn of ongemak op het gedrag van je hond!

Het vermoeden van pijn bij je hond?

Maar hoe weet je dan of er in jullie geval sprake kan zijn van pijn bij je hond? Stel jezelf de onderstaande vragen:

Spelen er plotse gedragsveranderingen bij je hond? Voel je dat hij meer prikkelbaar of sneller geïrriteerd is dan voorheen?
Gedraagt hij zich in bepaalde situaties of omstandigheden anders dan voorheen, dit zonder duidelijk aantoonbare aanleiding vanuit jullie standpunt?
Is er ineens sprake van dreiggedrag (grommen of happen) als je hem aanraakt, optilt en/of zijn harnas – halsband wil aandoen?
Is er in het algemeen sprake van weinig energie, eetlust of maag- en darmproblemen bij je hond?

Heb je in minstens één van de bovenstaande vragen ‘JA’ moeten antwoorden? In dat geval is de kans groot dat er lichamelijk ongemak of pijn speelt bij je hond. Dit kan rechtstreeks of onrechtstreeks invloed hebben op het “probleemgedrag” dat jullie momenteel ervaren. Laat een algemene controle uitvoeren bij jullie eerstelijnsdierenarts of maak een afspraak bij een fysiotherapeut of osteopaat voor een diepgaande controle van je hond zijn bewegingsapparaat (spieren, gewrichten, etc.).

Tip: een jaarlijks bezoek aan een fysiotherapeut of osteopaat kan zeker ook aangeraden zijn.
Zo ben je er zeker van dat je beste vriend in optimale conditie blijft!

Je hond terug in balans krijgen?

Nadat je hond een behandeling heeft ondergaan bij een fysiotherapeut of osteopaat, bestaat de kans dat samen met de pijn ook het probleemgedrag is verdwenen. Is dat voor jullie hond toch niet het geval? Niet erg, zoek dan hulp van een gedragstherapeut of een gedragsdierenarts om je hond lichamelijk en mentaal terug in balans te krijgen.

Onze mogelijkheden als gedragstherapeut kan je HIER terugvinden.

De vereniging en leden van gedragsdierenartsen in Vlaanderen (BE) kan je HIER terugvinden.

Ja, ik wil mijn hond beter leren begrijpen!