Help, mijn hond gromt!

Waarom grommen onze honden?

Het antwoord op deze vraag moeten we niet al te ver zoeken: een grommende hond probeert je iets duidelijk te maken! Hij vertelt op dat moment letterlijk dat hij de situatie als zeer onprettig of bedreigend ervaart. In de meeste gevallen zal een hond deze vorm van dreiggedrag inzetten vanuit de emotie “angst”. Door het inzetten van een “grom” probeert hij de omgeving een aantal zaken duidelijk te maken, je hond wil:

• Op die manier duidelijk communiceren met de bedreigende prikkel
• Duidelijk maken dat hij de huidige situatie wil doen stoppen
• Hij de afstand tot de prikkel wil vergroten
• …

Als we deze vorm van dreiggedrag bekijken in het kader van de stressladder, kunnen we zeggen dat de hond zich in de “redzone” bevindt. (zie het vorige artikel ‘hoe herken je stress bij je hond’ – klik hier)

Grommen is dus het laatste waarschuwingssignaal dat een hond geeft. Bij een volgende stap zal hij (mogelijks) overgaan tot een (zware) uitval.

Moeten we grommen bestraffen?

Ondanks dat wij mensen het grommen wel ervaren als dreigende taal van onze honden, reageren we er vaak niet op de juiste manier op. De reden hiervoor moeten we niet heel ver gaan zoeken. Tot de jaren ’90 van de vorige eeuw werd er namelijk gelooft dat onze honden volgens het ‘dominantie principe’ leefde. Hierbij werd er vanuit gegaan dat onze honden, op elk moment van de dag, er op uit zijn om ons als eigenaar te domineren. Het advies om hiermee om te gaan was dan ook niet min: optreden met harde hand zodat de honden weten wie er de “roedelleider” is in huis!

Gevolg?

In vele gevallen wordt grommen vandaag de dag nog vaak zwaar aangepakt. Hiervoor maakt men gebruik van zogenaamde ‘straftechnieken’. Bv. de hond bij het nekvel nemen, een tik op de neus, de hond op z’n rug draaien, je hand klemmend over zijn bek leggen, …

Hierdoor lopen we het risico dat de situatie kan escaleren en onze honden zullen uitvallen. Dit kan leiden tot zeer zware bijtincidenten, waarbij beide partijen het slachtoffer zullen zijn van de gehele situatie .. Tevens ondermijnt dit het welzijn van onze honden en zal het de relatie hond-eigenaar niet ten goede komen.

Wat kunnen we best doen?

Gelukkig is er de afgelopen 30 jaar zeer veel onderzoek gedaan naar het gedrag en de emotionele beleving van honden. Om die reden staat de wetenschap een pak verder dan hetgeen men wist in de jaren ’90. We mogen daarom stellen dat het inzetten van dergelijke ‘straftechnieken’, anno 2020 niet meer te rechtvaardigen zijn ten aanzien van onze honden!

Belangrijk om te weten is dat onze honden kunnen grommen in allerlei situaties die voor hem/haar als bedreigend overkomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan volgende situaties:

• Tijdens het wandelen bij het passeren van andere honden, fietsers, voetgangers, verkeer, ..
• Als hij wordt benaderd op zijn veilige plaats door de kinderen van het gezin, eigenaar, andere huisdieren, ..
• In de tuin bij het voorbijkomen van verkeer, honden, ..
• Tijdens zijn dagelijks eetmoment, nuttigen van een kauwbeen, ..
• Als hij thuis of ergens anders wordt benaderd door onbekende personen
• Tijdens lichamelijke verzorging (bv. onderzoek dierenarts, behandeling trimsalon, ..)
• …

Hou in elke situatie rekening met volgend principe:

Ongeacht in welke situatie je hond gaat grommen.. VEILIGHEID PRIMEERT ALTIJD !! Als je hond naar jou gromt neem je meteen rustig afstand. Gromt je hond naar iemand anders, haal hem zo snel mogelijk uit de situatie.

Ga je hond dus NIET CORRIGEREN voor de grom die hij vertoont.

Is dit dan de ultieme oplossing?

Neen, helaas niet. Het bovenstaande zorgt er enkel voor dat de situatie op dat moment niet escaleert. De veiligheid voor eigenaar & hond (!) primeert altijd. Waarom is dit dan niet de ultieme oplossing?

Als we enkel dit principe in alle (bedreigende) situaties zouden toepassen, leert de hond dat grommen hem hetgeen oplevert wat hij wou bereiken. Hij gromt en hetgeen hij niet prettig vond is op dat moment verdwenen. Hierdoor zal je hond dit gedrag in de toekomst dus blijven herhalen (= operational conditioning). We gebruiken het bovenstaande principe dus enkel als noodoplossing in dit éne geval. In de toekomst moeten we ervoor zorgen dat we onze hond niet meer in deze (voor hem bedreigende) situatie brengen.

Dit is uiteraard makkelijker gezegd dan gedaan, maar toch moeten we deze situaties zo managen dat hij niet opnieuw in de “redzone” terecht komt. Vroeg of laat loopt dit wel een keertje fout .. of vertoont hij redirectie gedrag naar jou als eigenaar (i.p.v. op de voor hem bedreigende prikkel).

Daarom moeten we onze hond leren dat de voor hem bedreigende prikkel, helemaal niet zo eng is zoals hij dat nu ervaart. Hierbij is de sleutel tot succes om trainingscontexten op te zetten, waarbij je hond succesvol kan zijn in het vertonen van gewenst gedrag. Daarbij managen we de situatie zodat hij niet meer in zijn “redzone” terechtkomt. Op die manier kan hij dus zelf ervaren (door herhaling, herhaling, herhaling) dat de bedreigende prikkel van voorheen, best wel oké is!

BAT (Behavior Adjustment Training)

Een van de trainingstechnieken die hierbij aansluit is de BAT-techniek. Deze werd ontwikkeld door Grisha Stewart en is een van de meest succesvolle technieken in het aanpakken van dit soort gedrag. (Meer informatie over BAT – klik hier)

Heb je een hond die vaak dreiggedrag inzet in diverse situaties, dan is het misschien aangewezen om beroep te doen op een externe hondentrainer of gedragstherapeut uit de buurt. Samen kunnen jullie aan de slag om de motivatie van het dreiggedrag (grommen) te achterhalen en te zorgen dat er vanaf dan weer voldoende veiligheid wordt geboden aan de hond. Hierdoor zal hij minder geneigd zijn het dreiggedrag in te zetten en zullen toekomstige gevaarlijke situaties worden vermeden!

Meer weten over de lichaamstaal en het gedrag van honden?

Bent u naar aanleiding van deze blog nieuwsgierig geworden naar de betekenis van de lichaamstaal en het gedrag van uw hond? Stelt u zich de vraag wel eens waarom uw hond bepaald (ongewenst) gedrag vertoont? Of hebt u altijd gedroomd om professionaal aan de slag te gaan in het begeleiden, trainen en (her)opvoeden van andere honden?

Neem dan zeker eens een kijkje in ons opleidingsaanbod. In september start er weer een nieuw academiejaar voor onze professionele hondenopleiding als ‘Gedragscoach & Hondentrainer’.